Oksijen (O₂)
CAS Number : 7782-44-7
UN1072 (gas)
UN1073 (liquid refrigerated)
EINECS Number : 231-956-9
DOT Label (USA) : OX
DOT Hazard class (USA) : Non flammable Gas
Yaşamın destekçisi olan Oksijen, reaktif özelliğinden dolayı endüstride çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Oksijenin ticari amaçlı ilk kullanımı sahne aydınlatmasıdır. Yüzyılın başından itibaren kaynak ve tıp alanında kullanılmaya başlanmıştır. 1950’li yıllardan sonra da çelik üretiminde yoğun miktarlarda tüketilir hale gelmiştir.
Oksijen demir ve çelik üretiminde ergitmenin hızlandırılmasında, enerji optimizasyonunda kullanılır. Ayrıca diğer birçok endüstri uygulamasında oksidasyon işlemlerinde kullanılmaktadır. Yanıcı gazlar ile karıştırıldığında, kaynak, kesme ve metal işleme için gerekli ısı kaynağını sağlar. Demir-dışı metal üretim tesislerinde, döner fırınlarda, kağıt fabrikalarında ve cam üretiminde fırın veya brülörle kullanımı sayesinde üretim ve verim artışı yanısıra, çevreyi kirletici yanma yan ürünlerinde önemli azalmalar sağlanmaktadır.
Özellikleri
Renksiz, yanıcı bir gazdır. Diğer kimyasallarla çabuk reaksiyona girer.
Moleküler Ağırlık | 31.9988 |
Kaynama Noktası (1 atm) | -182.962 °C |
Yoğunluk (likit, -183 °C , 1 atm) | 1.14 kg/l |
Spesifik Isı | 0.219 J/gm °C |
Buharlaşma Isısı | 50.9 cal/g |
Yoğunluk (gaz,15 °C , 1 atm) | 1.355 kg/m3 |
Hacimsel Genleşme (likitten gaza,1 atm) | 860 |
Özgül ağırlık (gaz, hava=1) | 1.11 |
Kritik Sıcaklık | -118.574 °C |
Kritik Basınç | 49.77 atm |
Ürün Gamı
Saflık% | Tüp Tipi | Tüp basıncı (bar) | Gaz miktarı | |
Medikal Oksijen | 99.5 | L | 150 | 7.96 m3 |
Saf Oksijen | 99.5 | L | 230 | 12.05 m3 |
Yüksek Saflıkta Oksijen | 99.998 | L | 200 | 10.56 m3 |
Sıvı Oksijen | 99,5 | LC | * | 215 kg |
- Oksijen havadan ağır, renksiz ve kokusuz bir gazdır. Yağ, gres, hatta insan teninde bulunan yağın oksijen ile teması yanmaya yol açabilir. Oksijeni hiçbir zaman “hava”nın yerine kullanmayınız
- Oksijen tüplerini değiştirecek kişi ellerini sabunla yıkayıp kurulamış olmalı ve temiz bir çift meşin eldiven takmış olmalıdır, aksi halde elindeki yağ tüp valfine bulaşarak oksijen yanmasına neden olabilir.
- Saf oksijende hemen hemen bütün maddeler yanar ve söndürülmesi çok güç olur. Bu nedenle oksijende sadece oksijen regülatörü kullanılmalıdır. Oksijen tesisatları ve donanımı oksijen temizliğinden geçirilmiş olmalıdır
- Oksijen tüpleri, başta yağ ve gres olmak üzere yanıcı madde ve gazlardan uzakta, iyi havalandırılan yerlerde depolanmalıdır ve bu yerlerde “sigara içilmez” “açık alev kullanılmaz” uyarı levhaları asılmış olmalıdır
- Aşırı miktarda oksijen solunması vücut içerisinde bazı organların tahrişine ve zatürree ‘ye yol açabilir. Gaza maruz kalmış hasta derhal havadar alana taşınmalı gerek duyulursa nemlendirilmiş oksijen teneffüs ettirilmeli ve doktora haber verilmelidir.
Kullanım Alanları:
- Oksijen petrokimya süreçlerinde verimi artırmak için kullanılır.
- Oksijen, etilen oksit (EO), propilen oksit (PO), etilendiklorür (EDC), vinil asetat monomer (VAM), titanyum dioksit (TiO2), demir sülfat üretimi gibi kimyasal oksidasyon reaksiyonlarında kullanılır.
- Sentez gazı (H2/CO) üretiminde kullanılmaktadır.
- Kimyasal Sentez işlemlerinde kullanılınır.
- Fermantasyon sırasında hava zenginleştirmede kullanılır.
- Yiyecek ve içecek (gıda) endüstrilerinde kullanılır.
- Cam, Çimento ve kireç üretim sektöründe
- Sağlık sektörü
- Metal Sektörü
- Laboratuvarlar ve Analiz işlemlerinde
- Kaynak, Kesme ve Kaplama
- Kağıt üretim sektörü
- Uzay ve Havacılık Sektörü
- Oksidasyon ya da temizlik için ozon yapmak için kullanılır.
- Ultra saf oksijen, Si gibi bazı maddeleri, oksitlemek için kullanılabilir, ya da photoresistler arasında kül ve oksitlerin kimyasal buhar biriktirme elde etmektir